De VMCA voert sinds 2013 de maatschappelijke begeleiding van vluchtelingen (statushouders) uit.
Vanaf het najaar 2017 is gestart met het begeleiden van de statushouder door een VMCA vrijwilliger op een eerder moment en gelijktijdig met de begeleiding van VWMN.
VWMN bepaalt samen met de statushouders en klantmanagers van de gemeente Almere of deze parallelle inzet van de module VMCA nodig is.
Statushouders willen graag zo snel mogelijk meedoen, zelfredzaam en van betekenis zijn. Zij hebben in de eerste periode in hun nieuwe omgeving het meest behoefte aan wegwijs gemaakt worden in de wijk, uitleg krijgen over hoe het werkt in Nederland, de taal leren spreken en begrijpen en werk vinden. Het is van belang dat statushouders zich zo snel mogelijk zelfstandig kunnen bewegen in de Nederlandse samenleving. Alleen als zij goed de weg weten en actief zijn, kunnen zij regie voeren over hun leven en zelfredzaam zijn. De begeleiding van de VMCA vrijwilliger is gericht op integratie en participatie in de woon- en leefomgeving.

MBV Vrijwilligers
Het team bestaat uit 12 VMCA-vrijwilligers en zij zijn verdeeld over de verschillende wijkteams. Iedere vrijwilliger wil iets betekenen voor een ander, is enthousiast en heeft kennis en vaardigheden beschikbaar die inzetbaar zijn.

Afgelopen jaar hebben de vrijwilligers diverse trainingen kunnen volgen, zoals:

  • Training werkzaamheden-werkwijze klantmanagers en Taalschool (in samenwerking met ST de KIM en St. Bonifatius Parochie);
  • Training Interculturele communicatie;
  • Trainingen over zorgverzekeringsschulden, kennisoverdracht van de wetswinkel, Rondkomen in Almere;
  • Workshop Eigen Kracht = Samen Kracht: een training over gespreksvaardigheden gericht op het vergroten van zelfredzaamheid van bewoners en het aangeven van grenzen;
  • Training over het nieuwe Inburgeringsbeleid (in samenwerking met ST de KIM en St. Bonifatius Parochie, Humanitas);
  • Intervisie bijeenkomsten.
  • Naast ondersteuning door de MBV coördinator kan de vrijwilliger altijd een beroep doen op de wijkwerker.

Begeleiding door de MBV vrijwilliger
Na overdracht door VWMN neemt de wijkwerker van de VMCA contact op met de statushouder voor het maken van een afspraak voor een keukentafelgesprek. Bij dit keukentafelgesprek is ook de VMCA vrijwilliger van maatschappelijke begeleiding vluchtelingen (MBV) aanwezig.
Het keukentafelgesprek vindt in principe bij de statushouder thuis plaats, zodat inzicht in de leefsituatie gekregen wordt. Verschillende leefgebieden komen aan de orde, zoals maatschappelijke participatie, sociaal netwerk en financiën.
Tijdens het keukentafelgesprek wordt besproken aan welke doelen de statushouder wil werken samen met de MBV vrijwilliger. Het ontbreekt hen bijvoorbeeld vaak aan een netwerk omdat ze alles hebben achtergelaten. Samen bespreken zij hoe hier een netwerk opgebouwd kan worden. Ook willen mensen de omgeving graag beter leren kennen: ‘waar is de Lidl’, ‘waar is een tweedehands winkel voor kleding’, ‘hoe fiets ik naar het centrum’, etc.

Voor veel statushouders is het vinden van een baan een belangrijk doel. Vrijwilligerswerk kan een opstapje naar een betaalde baan zijn. Sommigen willen weten wat er in de wijk te doen is voor henzelf of de kinderen, zoals een kopje koffie drinken, een wandelgroep of sporten. Dit zijn vaak ook activiteiten waar men ongedwongen de taal kan oefenen en het netwerk kan uitbreiden en bovendien kennis kan maken met de Nederlandse normen en waarden. Daarnaast is het ook een middel om actief te worden in de buurt en sociaal isolement te voorkomen. Aan het einde van de begeleiding vindt er een evaluatie plaats en wordt de begeleiding formeel afgesloten.
Dit jaar waren er opvallend veel vragen over het vinden van een goede taalschool, het vinden van passend werk en het ontmoeten van andere mensen naast de eigen landgenoten. Het op orde brengen van de financiële situatie blijft ook altijd een regelmatig terugkerend onderwerp van gesprek.

Opvallend in 2018
Statushouders maken in 2018 minder gebruik van de module van de VMCA , 96 statushouders in 2018 ten opzichte van 214 in 2017. Geconstateerd is, dat statushouders vaak direct aankloppen bij de wijkteams (zonder verwijzing van de klantmanager). Dit heeft als gevolg dat de druk op de wijkteams (nog) groter wordt en dat statushouders niet snel genoeg begeleid kunnen worden. Gedurende het jaar zijn er gesprekken gevoerd met de gemeente en VWMN om er achter te komen waar dat aan kan liggen. Klantmanagers zijn weer geïnformeerd en ook de vrijwilligers van VWMN zijn geattendeerd op de voorliggende VMCA module. Afgesproken is dat de verwijzing verbeterd zal worden. In 2019 krijgt de VMCA de opdracht om in eerste instantie 50 statushouders te begeleiden (opgenomen in de RSV opdracht).
De statushouders die in 2018 bereikt zijn hadden vooral vragen over het versterken van het netwerk, extra ondersteuning bij het aanleren van de Nederlandse taal en activiteiten voor kinderen. Daarnaast blijft er een toenemende druk op de wijkteams en de administratieve spreekuren bestaan door ‘voormalige statushouders’ (langer dan 1 jaar woonachtig in een wijk). In 2019 wordt onderzocht hoe daarvoor een passende oplossing gevonden kan worden.